"ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಹಿ ಭೂಮಿ ಮನ್ಸ್ಯಾಕ್ ದಾರುಣ್ ಕಾಯೆನ್ ಚಲವ್ನ್ ಆಸಾ.? ಹೊ ಸಂಸಾರ್ ಅಂತ್ಯ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ದೀಸ್ ಲಾಗ್ಗಿಂ ಆಯ್ಲ್ಯಾತ್ ಗೀ ?" . ಗೆಲೆತ್ಯಾ ಹಪ್ತ್ಯಾ ಜಪಾನಾಂತ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಭಯನಕ್ ಭೂಂಯ್ಕಾಪ್ ಆನಿಂ ತ್ಯಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಉಬ್ಜಾಲ್ಯಾ ತ್ಸುನಾಮಿ ದ್ವಾರಿಂ ಹಜಾರೊಂ ಲೋಕ್ ಮರ್ಣ್ ಪಾವ್ತಾನಾ ಸಬಾರಾಂ ಥಂಯ್ ಉಬ್ಜಾಲ್ಲಿಂ ಸವಾಲಾಂ ಹಿಂ !. ಫಕತ್ ಜಪಾನಾಚೆಂ ಘಡಿತ್ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಂಯ್. ಥೊಡ್ಯಾ ದಿಸಾಂ ಆದಿಂ ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡಾಂತ್ ಯೀ ವಡ್ಲಿ ಭೂಂಯ್ಕಾಪ್ ಜಾಲ್ಲಿ. ಆಶೆಂತ್ ಇಂಡೊನೇಶಿಯಾ ತಶೆಂ ಹೈಟಿಂತ್ ಯೀ ಭೂಂಯ್ಕಾಪ್ ಜಾವ್ನ್ ಹಜಾರಾನಿಂ ಲೋಕ್ ಮೆಲ್ಲೊ. ಜಪಾನಾ ತಸಲ್ಯಾ ತಾಂತ್ರಿಕ್ ಕ್ಷೇತ್ರಾಂತ್ ಮುಖಾರ್ ಆಸ್ ಲ್ಲ್ಯಾ ದೇಶಾಕ್ ಚ್ ಭೂಂಯ್ಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ರೌದ್ರ್ ನಾಚಾ ವಿಶಿಂ ಕಾಂಯ್ ಚ್ ಚಿತಾವ್ಣಿ ಮೆಳೊಂಕ್ ನಾ ಮ್ಹುಣ್ತಾನಾ ಹಿ ಭಿರಂತ್ ಆಸ್ಚಿ ಸಹಜ್. ಸಾಂಗಾತಾಚ್ 2012 ಅಂತ್ಯಚಿ ಗಾಭ್ ಯೀ ಅಸಾ ನೆ..!! ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಭೂಂಯ್ ವಯ್ರ್ ಜಾತಾತ್ ಆಸ್ ಲಿಂ ಅನ್ವಾರಾಂ ..??
ಪುಣ್ ಗೆಲೆತ್ಯಾ 450 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂಚಿ ಭೂಂಯ್ಚಿ ಚರಿತ್ರಾ ಪಳೆಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ಸವಲಾಕ್ ಸರಳ್ ಜವಾಬ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ತ್ ಆಸ್ಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಚ್ ಆರ್ಥ್ ಕರುಂಕ್ ಕಷ್ಟ್ ಜಾತಾತ್. ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ನ್ ಸಬಾರ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಆಪ್ಲೊ ವೇಸ್ ಬದ್ಲಿಲಾ. ಸಬಾರ್ ನಾಗರಿಕತೆಂಕ್ ಯೀ ಹುಮ್ಟೊನ್ ಉಡಾಯ್ಲಾಂ (mass extinsion). Iceage ತಸಲ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಕೊರೊಡೊಂ ವರ್ಸಾಂ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಬರ್ಪಾಚಾ ಬಂದಡೆಂತ್ ಯೀ ಗಾಲಾಂ. ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡಾಂಕ್ ತಶೆಂ ಧರ್ಯಾಂಕ್ ಇಶಿನ್, ತೆವ್ಶಿನ್ ಮ್ಹುಣ್ ಲೊಳೊನ್ಂ ಚ್ ಆಸಾ ಹಿಂ ಭೂಂಯ್. ಕಸಲಿ ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ಚಿ ಕಥಾ ..??
ಪಾಂಯ್ಶ್ಯಿ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ...:
ತೆನ್ನಾ ಸುರ್ಯೊ ಜಲ್ಮಲ್ಲೊ ಮಾತ್ರ್. ಹ್ಯಾ ಸುರ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಿ ಧುಳ್ ತಶೆಂ ಫತ್ರಾಂ ಕುಡ್ಕಾಂಚಿ ಏಕ್ ವಡ್ಲಿ ರಾಸ್ ಘುಂವೊನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲಿ. ಮಿಲಿಯಾನ್ ಗಟ್ಲೆ ವರ್ಸಾನಿಂ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣ್ ಸಕ್ತೆ ನಿಮ್ತಿಂ ಹಿ ದೂಳ್ ಆನಿಂ ಫಾತೊರ್ ಎಕ್ಟಾಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಗಿರಾಣ್ಯಾಚೆಂ ರಚನ್ ಜಾಲೆಂ. ತೆನ್ನಾ ರಚನ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಸುಮಾರ್ ಶೆಂಬೊರ್ ಗಿರಾಣ್ಯಾ ಪಯ್ಕಿ ಆಮ್ಚಿ ಭೂಂಯ್ ಯೀ ಏಕ್. ಭೂಂಯ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ತವಳ್ ಫಕತ್ ಏಕ್ ಉಜ್ಯಾಚೊ ಗೂಳೊ !. ಜೀವ್, ವಾರೆಂ ನಾತ್ ಲ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ಚೊ ತಾಪ್ ತವಳ್ 1200 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್. ಹಾಂಗಾ ಆಸ್ ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ಫಕತ್ ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ , ನೈಟ್ರೊಜನ್ ಆನಿಂ ಉಕೊಡ್ಚ್ಯಾ ಲಾವಾ ರೋಸಾಚೆ ಸಾಗೊರ್. ಘನ್ ಪ್ರದೇಶ್ ಮ್ಹುಳ್ಳೊಚ್ ನಾತ್ ಲ್ಲೊ. ಏಕಾ ನಮೂನೆಚೆಂ ಯೆಮ್ಕೊಂಡ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲಿ ಆಮ್ಚಿ ಹಿ ಭೂಂಯ್ .!
ತ್ಯಾಚ್ ವೇಳಾರ್ ಥಿಯಾ (Theia) ಮ್ಹುಳ್ಳೆಂ ಏಕ್ ಮಂಗಳಾ ತೆದೆಂ ಗಿರಾಣೆಂ, ಬುಲೆಟಾಚಾ ಕೀ ವೀಸ್ ಪಟ್ಟ್ ಚಡಿತ್ ವೇಗಾನ್ ಯೇವ್ನ್ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಆಪ್ಟಾಲೆಂ. ತೊ ಏಕ್ ಮಹಾನ್ ವಿಸ್ಪೋಟ್. ಹ್ಯಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಉಬ್ಜಾಲ್ಲೊ, ಟ್ರಿಲಿಯಾನ್ ಗಟ್ಲ್ಯಾ ಟನ್ನ್ ಪಿಟೊ ಅಂತ್ರಾಳಾರ್ ಶಿಂಪಡ್ಲೊ. ಭೂಂಯ್ ಆನಿಂ ಥಿಯಾ ಏಕ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ಲಿಂ. ಪುಣ್ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣ್ ಸಕ್ತೆನ್ ಹ್ಯಾ ಭಯ್ರ್ ಪಡ್ ಲ್ಯಾ ಪಿಟ್ಯಾ ಥಂಯ್ ಏಕ್ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಕರ್ನ್ ಸೊಡ್ಲೆಂ. ಮಿಲಿಯಾನ್ ಗಟ್ಲೆ ವರ್ಸಾನಿಂ ಸವ್ಕಾಸ್ ಜಾವ್ನ್ ಹೊ ಪಿಟೊ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೇಳ್ನ್ ಏಕ್ ನವೆಂ ಗಿರಾಣೆಂ ಉಬ್ಜಾಲೆಂ. ತೆಂ ಭೂಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಫಕತ್ 22 ಹಜಾರ್ ಕಿ.ಮಿ. ಪಯ್ಸ್ ಆಸೊನ್ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಬೊಂವಾರಿ ಮಾರ್ನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೆಂ. ತೊಚ್ ಆಮ್ಚೊ ಚಂದ್ರ್ ..!! ತವಳ್ ಭೂಂಯ್ಚೊ ಏಕ್ ದೀಸ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ತೀನ್ ಗಂಟ್ಯಾಚೊ ಏಕ್ ದೀಸ್ ಆನಿಂ ತೀನ್ ಘಂಟ್ಯಾಚಿ ಏಕ್ ರಾತ್. ! ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ಭೂಂಯ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕಕ್ಷೆರ್ ವೇಗಾನ್ ಘುಂವೊನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲಿ..!!
ಉದ್ಕಾಚೆಂ ಯೆಣೆಂ, ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರಿಯಾ ಆನಿಂ ಆಮ್ಲಜನಕ್ ..
390 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಭೂಂಯ್ಚೆರ್ ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣಾರ್ ಉಲ್ಕಾಪಾತ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೊ. ಭೂಂಯ್ಕ್ ವಾತವರಣ್ ನಾತ್ ಲ್ಲೆಂ ನೆ? ತಶೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಹ್ಯಾ ಉಜ್ಯಾಂಚೊ ಮಿಸೈಲ್ಯೊ ನಿರಂತರ್ ಜಾವ್ನ್ ಭೂಂಯ್ಕ್ ದಾಡ್ ಘಾಲ್ನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲ್ಯೊ. ಹ್ಯಾ ಉಲ್ಕೆ ಮ್ಹುಳ್ಯಾ ಮಿಸೈಲಿಂತ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೆ ಲ್ಹಾನ್ ಲ್ಹಾನ್ ಉದ್ಕಾ ಕಣ್ !. ಮುಖ್ಲ್ಯಾ ವೀಸ್ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾನಿಂ ಹಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ನಿರಂತರ್ ಜಾವ್ನ್ ಚಲ್ ಲ್ಲ್ಯಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ತ್ ಉದ್ಕಾ ರಾಸ್ ಭರ್ಲಿ. ಹ್ಯಾ ಉದ್ಕಾ ರಾಶಿಂ ಮದೆಂ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಉಬ್ಜೊನ್ , ಥಂಯ್ - ಥಂಯ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಘನ್ ಪ್ರದೇಶಾಂಚೊ ಆಸ್ತಿತ್ವ್ ಆಯ್ಲೊ. ಆಜ್ ಆಮಿಂ ಪಿಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಉದ್ಕಾಚೊ ಹರ್ಯೇಕ್ ಥೆಂಬೊ ತಶೆಂ ಅಮ್ಚ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಧರ್ಯಾಂಚೆಂ ಉದಾಕ್ ಸುಮಾರ್ 400 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಪಯ್ಲೆಂ , ಕೊರೊಡ್ ಕೊರೊಡ್ ಮೈಲಾ ಪಯ್ಸ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲೆಲ್ಲೆಂ...!!
ಉದಾಕ್ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಭೂಂಯ್ ವಯ್ಲೊ ತಾಪ್ ಮಸ್ತ್ ದೆವ್ ಲ್ಲೊ. ಪುಣ್ ಭುಂಯ್ಚೆಂ ಗರ್ಭ್ ಖಡೊಂವ್ನ್ ಂ ಚ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೆಂ. 380 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ದರ್ಯಾಂತ್ ಯೇವ್ನ್ ಪಡ್ಚ ಉಲ್ಕೆಂತ್ ಉದಾಕ್ ಸೊಡ್ನ್ ಥೊಡೆ ವಿಶೇಶ್ ಖನಿಜ್ ಯೀ ಅಸ್ ಲ್ಲೆ. ಧರ್ಯಾಚಾ ಉದ್ಕಾಂತ್ ತೆ ಭರ್ಸೊನ್ ಏಕ್ ರಾಸಾಯಾನಿಕ್ ಸಾರ್ ಥಂಯ್ ಉಬ್ಜಾಲ್ಲೊ. ಥೊಡ್ಯಾ ಕಾಳಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕಶೆಂ ಗೀ ಹೆಂ ರಾಸಾಯಾನಿಕ್ ಸಾರ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಜಾವ್ನ್ ಏಕ್ ಕಣಾಂಚಾ ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರಿಯಾಂಚೊ ಜಲ್ಮ್ ಜಾಲೊ .! ಆಶೆಂ ಉದ್ಕಾ ಭಿತರ್ ಭೂಂಯ್ತ್ ಪಯ್ಲ್ಯ್ಯಾ ಪಾವ್ಟಿಂ ಜೀವ್ ಉದೆಲೊ. ಸುಮಾರ್ 350 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಹ್ಯಾ ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರಿಯಾನಿಂ ಸುರ್ಯಾಚಾ ಉಜ್ವಾಡಾಚೊ ಉಪ್ಯೋಗ್ ಕರ್ನ್ , ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಆನಿಂ ಉದ್ಕಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೆಳೊನ್ ಗ್ಲೂಕೊಸ್ ಉತ್ಪನ್ನ್ ಕೆಲೊ. ಹಿ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್ತಾನಾಂ , ಉತ್ಪನ್ನ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಗ್ಯಾಸ್ ಚ್ ಒಕ್ಸಿಜನ್ .! ಹೆಂ ಒಕ್ಸಿಜನ್ ಧರ್ಯಾಂತ್ ಚಡೊನ್ , ಥಂಯ್ ಆಸ್ ಲ್ಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಶಿಳಾ ಸಾಂಗಾತಾ ರಾಸಾಯಾನಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಎಕ್ವಟ್ಲ್ಯಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಲೊಂಕಾಡ್ ಉಬ್ಜಾಲೆಂ. ಆಜ್ ಆಮಿಂ ವಾಪಾರ್ಚೆಂ ಹರ್ಯೇಕ್ ಲೊಂಕ್ಡಾ ಸಂಬಂದಿ ವಸ್ತು, ಆಮ್ಚಾ ಬಾಂದ್ಪಾಂಕ್ , ಸಾಂಕೊವ್ ಕರುಂಕ್ ಧರ್ನ್ ಬಳ್ಳಾರಿ ಥಾವ್ನ್ ವಿದೇಶಾಕ್ ನಿರ್ಯಾತ್ ಕರ್ಚೆ ಲೊಂಕ್ಡಾ ಪಿಟೊ ಸಯ್ತ್ ಉತ್ಪನ್ನ್ ಜಲ್ಲೊ 350 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ..!!
ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡ್, ಬರ್ಪಾಕಾಳ್ ಆನಿಂ ಮನ್ಜಾತಿ :
ದೆಡ್ಶೆ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಮ್ಹುಣಾಸರ್ ಧರ್ಯಾಂತ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರಿಯಾ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್ , ದುಸ್ರ್ಯೊ ಕಸಲ್ಯೊ ಯೀ ಮನ್ಜಾತಿ ಯಾ ರೂಕ್ ಝಾಡಾಂ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ತ್ ನಾತ್ ಲ್ಲಿಂ. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾರ್ ಭೂಂಯ್ಚೆ ಖವಾಳ್ (crust) ಸಬಾರ್ ಪ್ಲೇಟಿ ಜಾವ್ನ್ ವಿಂಗಡ್ ಜಾಲೆಂ. ಹ್ಯೊ ಪ್ಲೇಟಿ ಚಲನ್ ಕರುಂಕ್ ಆರಂಭ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಧರ್ಯಾ ಮಧೆಂ ಆಸ್ ಲ್ಲೆ ಸಭಾರ್ ಘನ್ ಪ್ರದೇಶ್ ಏಕ್ವಾಟುನ್ ಏಕ್ ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡಾಚೊ ರಚನ್ ಜಾಲೊ. ತೆಂ ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡ್ ಚ್ ರೊಡಿನಿಯಾ(Rodinia) . ಜೀವ್ ಯಾ ರೂಕ್ ಝಡಾಂ ತಾಂತುಂ ನಾತ್ ಲ್ಲಿಂ. ಹ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಭೂಂಯ್ಚೊ ತಾಪ್ 30 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲಿಯಸ್ ಮ್ಹುಣಾ ತಿತ್ಲೊ ಆಸ್ ಲ್ಲೊ. ಏಕಾ ದಿಸಾಕ್ ಫಕತ್ 18 ಗಂಟೆ ಆಸ್ ಲ್ಲೆ. ಸುಮಾರ್ 75 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಹೆಂ ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡ್ ದೋನ್ ಕುಡ್ಕೆ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ಲೆಂ. ಹ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಉಜ್ಯಾಕೊಂಡಾ ಥಾವ್ನ್ ಭಯ್ರ್ ಸರ್ ಲ್ಲೆಂ ಕಾರ್ಬಾನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್, ವಾತಾವಾರಣಾಂತ್ ಚಡಿತ್ ಮಾಫನ್ ಪಾವ್ಲೆಂ. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾರ್ ಆಮ್ಲ್ ಪಾವ್ಸ್ ಆರಂಭ್ ಜಾಲ್ಯಾನ್ ಭೂಂಯ್ಚಾ ಶಿಳಾನಿಂ ಹೆಂ ಕಾರ್ಬಾನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಪುರಾ ಇರ್ನ್ ಕಾಣ್ಘೆ ಲೆಂ. ತೆನ್ನಾ ಭೂಂಯ್ಚೊ ತಾಪ್ ಮಸ್ತ್ ದೆವ್ಲೊ. ತೊ -50 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸಾಕ್ ಪಾವ್ತಾನಾ ಸಗ್ಳಿ ಭೂಂಯ್ ಚ್ ಏಕ್ ಬರ್ಪಾಚೊ ಗೂಳೊ ಜಾವ್ನ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಜಾಲಿ. ತಿಚ್ Iceage..! . ಬರ್ಪಾ ಬಂದಡೆಂತ್ ಆಮ್ಚಿ ಭೂಂಯ್ ಕೊರೊಡ್ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಮ್ಹುಣಾಸರ್ ಆಸ್ ಲ್ಲಿ. ಪುಣ್ ಭೂಂಯ್ ಗರ್ಭಾಂತ್ ಉಜ್ಯಾಚೆಂ ಅಗ್ಟೆಂ ತಚೆಂಚ್ ಆಸ್ ಲ್ಯಾನ್ ತವಳ್ ತವಳ್ ,ಬರ್ಪಾ ಮದೆಮ್ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಭಯ್ರ್ ಯೇವ್ನ್ ವಾತಾವಾರಣಾಂತ್ ಕಾರ್ಬಾನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಚಡ್ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ಲೆಂ. ಆಶೆಂ ಬರಫ್ ಖರ್ಗೊಂಕ್ ಆರಂಭ್ ಜಾಲೆಂ ಆನಿಂ ಭೂಂಯ್ ಸವ್ಕಾಸ್ ಸಹಜ್ ಸ್ಥಿತೆಕ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲಿ..
54 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಧರ್ಯಾಂತ್ ಮಾಸ್ಳೆ ತಸಲ್ಯೊ ಆನಿಂ ಹೆರ್ ಮ್ಹುಣ್ ಹಜಾರೊಂ ನಮೂನ್ಯೆಚೊ ಜೀವಿ ಆಸ್ ಲ್ಲ್ಯೊ. ರೂಕ್ ಝಡಾಂ ಯೀ ಆಸ್ ಲ್ಲಿಂ. ಪುಣ್ ಭೂಂಯ್ ವಯ್ರ್ ಕಾಂಯ್ ಚ್ ನಾತ್ ಲ್ಲೆಂ !. ಹಾಕಾ ಕಾರಾಣ್ಂಚ್ ಸುರ್ಯಾಚಿಂ ಮಾರೆಕಾರ್ ವಿಕಿರಣಾಂ. ಸುಮಾರ್ 46 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾ ಆದಿಂ ಗೊಂಡ್ವಾನಾ (Gondwana) ಮ್ಹುಳ್ಳೆಂ ನವೆಂ ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡ್ ಆಸ್ತಿತ್ವಕ್ ಆಯ್ಲೆಂ. ಹ್ಯಾಚ್ ವೇಳಾರ್ ಆನ್ಯೇಕ್ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಘಡ್ಲೆಂ. ಭೂಂಯ್ಚಾ ಪನ್ನಾಸ್ ಕಿ.ಮಿ. ವಯ್ರ್ ಸೂರ್ಯಾಚಾ ವಿಕಿರಣಾಂ ನಿಮ್ತಿಂ ಆಮ್ಲಜನಕ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಜಾವ್ನ್ ಏಕ್ ನವೊ ಗ್ಯಾಸ್ ಉತ್ಪನ್ನ್ ಜಾಲೊ. ತೊ ಗ್ಯಾಸ್ ಭೂಂಯ್ಚಾ ವಾತಾವಾರಣಾಂತ್ ರಾಸ್ ಜಾವ್ನ್ ಏಕ್ ವಡ್ಲೊ ಪದರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಆರಂಭ್ ಜಾಲೊ. ಮುಕ್ಲ್ಯಾ ಬಾರಾ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾನಿಂ ಹೊ ಪದರ್ ವಾಡೊನ್ , ಸುರ್ಯಾಚಿಂ ಮಾರೆಕಾರ್ ವಿಕಿರಣಾಂಕ್ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಯೆನಾತ್ಲ್ಯಾ ಬರಿ ಆಡಾಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲೊ. ಹೊಚ್ ಓಜೋನ್ ಪದರ್. ಹೊ ಏಕ್ turning point. ತವಳ್ ಮ್ಹುಣಾಸರ್ ದರ್ಯಾಂತ್ ಮಾತ್ರ್ ಆಸ್ ಲ್ಲ್ಯೊ ಜೀವಿ ಭೂಂಯ್ ವಯ್ರ್ ಯೀ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲ್ಯೊ. ರೂಕ್ ಝಡಾಂ ಕಿರ್ಲೊಂಕ್ ಸಕ್ಲಿಂ. ಹ್ಯಾಚ್ 36 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಚಾ ಆದ್ಲ್ಯಾ ರೂಕ್ ಝಾಡಾಂಚೊ ಇಂಗ್ಳೊ ಭೂಂಯ್ ಬಿತರ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಮಿಂ ಭಯ್ರ್ ಕಾಡ್ನ್ ಆಮ್ಚಿಂ power station ಜಳಾಂವ್ಕ್ coal ಜಾವ್ನ್ ವಾಪಾರುನ್ ಆಸಾಂವ್ ..!
ಭೂಂಯ್ಚೆರ್ ಖರ್ಗಾಂ, ಜೀವಿಂಚೊ ದೆಸ್ವಾಟ್..!
25 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಡೈನೊಸಾರಾ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ತ್ ರಾಕ್ಕೊಸ್ (monster) ಜೀವಿ ಆಸ್ ಲ್ಲ್ಯೊ. ಪುಣ್ ಭೂಯ್ಕಾಂಡಾಚೆಂ ಚಲನ್ ಆನಿಂ ಉಜ್ಯಾಕೊಂಡಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಹಾಂಚೊ ಸಂವಾರ್ ಜಾಲೊ. ಅಸಲಿಂ ಸಬಾರ್ ವಡ್ಲಿಂ ಆನಿಂ ದಾಕ್ಟಿಂ mass extinsion ಜಾವ್ನ್ ಹ್ಯೊ ಜೀವಿ ನಾಸ್ ಜಾಲ್ಯೊ ಆತಾಂ ಚರಿತ್ರಾ. ಸುಮಾರ್ ವೀಸ್ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ತ್ ಏಕ್ ಮಾತ್ರ್ super continet ಆಸ್ ಲ್ಲೆಂ. ತೆಂಚ್ ಪ್ಯಾಂಜಿಯಾ (Pangaea).19 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಹೆಂ ಪ್ಯಾಂಜಿಯಾ ಸವ್ಕಾಸ್ ವಿಂಗಡ್ ಜಾವ್ನ್ , ನವೆ ನವೆ ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡ್ ಆನಿಂ ಧರ್ಯೊ ರಚನ್ ಕರ್ಚಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಆರಂಭ್ ಜಾಲಿ. ಹ್ಯಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ವೆಳಾರ್ ಚ್ ಭೂಂಯ್ ತಶೆಂ ದರ್ಯಾಂತ್ಲೊ ಜೀವಿ ಆನಿಂ ರೂಕ್-ಝಡಾಂ ಚೆಂ ಅವಷೇಶ್ ಭೂಂಯ್ಚಾ ಖವಾಳಾಂತ್ ರಿಗೊನ್, ಸಬಾರ್ ವರ್ಸಾಂಚಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಏಕ್ ನಮೂನೆಚೆಂ ತೇಲ್ ಜಾವ್ನ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಜಾಲೆಂ. ತೆಂಚ್ ಆಮಿಂ ಆತಾಂ ವಾಪಾರ್ಚೆಂ ಪೆಟ್ರೊಲಿಯಾಂ ..! ತ್ಯಾ ದಿಸಾನಿಂ ಭೂಂಯ್ತ್ ವಡ್ಲ್ಯಾ ಮಾಫನ್ ಚಲೊನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೆಂಚ್ ಡೈನೊಸೊರಾಂಚಿ ರಾಜ್ವಟ್ಕಾಯ್. ಭೂಂಯ್ತ್ ಹ್ಯಾ ಜೀವಿಂಕ್ ಚುನಾವ್ತಿ ದೀಂವ್ಚಿ ಸಕತ್ ಚ್ ನಾತ್ ಲ್ಲಿ. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾ ರಾಜ್ವಟ್ಕಾಯೆಚೆಂ ಆಂತ್ಯ್ ಕೆಲ್ಲೆಂಚ್ ಭಯ್ಲ್ಯಾ ಏಕಾ ಅಂತ್ರಾಳ್ ಸಕ್ತಿನ್. ಸುಮಾರ್ 6.5 ಕೂರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಏಕ್ ಕ್ಷುದ್ರ್ ಗ್ರಹ್ ಯೇವ್ನ್ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಆಪ್ಟಾಲೆಂ ಆನಿಂ ಭೂಂಯ್ತ್ ಡೈನೊಸಾರಾಂಚಿ ಸಂತತ್ ಚ್ ನಾಸ್ ಕರ್ನ್ ಸೊಡ್ಲಿ. ಸೊಳಾ ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂಚೆಂ ಡೈನೊಸಾರಾಂಚಿ ರಾಜ್ವಾಟ್ಕಾಯ್ ಅಂತ್ಯ್ ಜಾಲ್ಲೆ ವರ್ವಿಂ ಮಾತ್ರ್ ಪುಡ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾನಿಂ ಇತರ್ ಜೀವಿ ಹ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ತ್ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲ್ಯೊ. ಆಶೆಂ ಜಾಲ್ಯಾನ್ 4.5 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಮನ್ಶ್ಯಾಚೆಂ ವಿಕಸನ್ ವಿವಿಧ್ ಹಂತಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಮಿಂ ಆಜ್ ಹಾಂಗಾ ಆಸಾಂವ್ ..!
ತ್ಯಾ ದಿಸಾನಿಂ ಆಮ್ಚಾ ಇಂಡಿಯಾಚೆ ಪ್ಲೇಟ್ ಆಫ್ರಿಕಾ ಆನಿಂ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ ಲಾಗೊನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲಿ. ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡಾಚೆಂ ಚಲನ್ ಆರಂಭ್ ಜಾತಾನಾ ಉತ್ತರ್ ದಿಶಾಂತ್ ವಚೊನ್ ಆಮ್ಚಾ ಇಂಡಿಯಾಕ್ ಆಡ್ ಮೆಳ್ ಲ್ಲಿ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ಏಶಿಯಾಚಿ ಪ್ಲೇಟ್. ಹ್ಯಾ ದೋನ್ ಪ್ಲೇಟಿಂ ಮಧೆಂ ಘರ್ಷನ್ ಜಾತಾನಾ ತಾಚಾ ಮಧೆಂ ಉಬ್ಜಾಲೆಂ ಏಕ್ ವ್ಹಡ್ ವಿಸ್ತಾರಾಯೆಚೆಂ ಪರ್ವತ್ ಖಂಡ್. ತೆಂಚ್ ಹಿಮಾಲಾಯಾ !. ಆಶೆಂ ವಿವಿಧ್ ರಿತಿಚೆಂ ಸರ್ಕಸ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಮ್ಚಿ ಹ್ಯಾ ಕಾಳಾಚಿ ಭೂಂಯ್ ಆಶಿ ಆಸಾ. ಚಂದ್ರ್ ಸುಮಾರ್ ಚಾರ್ ಲಾಕ್ ಕಿ.ಮಿ. ಮ್ಹುಣಾಸರ್ ಪಯ್ಸ್ ಗೆಲಾ. ಅತಾಂ ದಿಸಾಕ್ 24 ಗಂಟೆ ಆಸಾತ್...!
ಮುಖಾರ್ ಹೆಂಚ್ ಶಾಸ್ವಿತ್ ಗೀ? ಖಂಡಿತ್ ನ್ಹಂಯ್. ಭೂಂಯ್ಕಾಂಡಾಚೆಂ ಚಲನ್ ಸವ್ಕಾಸ್ , ನಿರಂತರ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಾ. ಪೋಯ್ರ್ ಜಪಾನಾಂತ್ ಜಾಲ್ಲಿ ಯೀ ತಸಲಿಚ್ ಏಕ್ ದಾಕ್ಟಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ. ಜಪಾನ್ ಮ್ಹುಳ್ಳೊ ಪ್ರದೇಶ್ ಅಮೇರಿಕಾ ಆನಿಂ ಯೂರೇಶಿಯಾಚಾ ಪ್ಲೇಟಿಂಚಾ ತಿಕ್ಕಾಟಾಕ್ ಸಂಪಡ್ಲ್ಯಾನ್ ಥಂಯ್ ಕೆನ್ನಾಂಯ್ ಭೂಂಯ್ಕಾಪ್ ಚಡ್. ಯೆದೊಳ್ ಮ್ಹುಣಾಸರ್ ಆಮಿಂ ಪಳಯ್ಲಿ ಭೂಂಯ್ಚಿ 450 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂಚಿ ಚರಿತ್ರಾ.. ! ಕ್ಲೈಮೆಕ್ ಅನಿಕೀ ಯೇಂವ್ಕ್ ನಾ . ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾಳ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭೂಂಯ್ಕ್ ಆನಿಕೀ 450 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂಚೆಂ ಆವ್ಕ್ ಆಸಾ...!! ಮುಖಾರ್ ಕಿತೆಂ ಕಿತೆಂ ಜಾತಾ ಗೀ..!! ???
*****
-ಪ್ರಮೋದ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್, ಹೊಸ್ಪೆಟ್
