ದೆವಾಚೆಂ ಏಕ್ ಕಣ್ ಆನಿಂ ಹ್ಯಾ ವಿಶ್ವಚೆ ರಹಸ್ಯ್ ಮಿಸ್ತೆರ್ ...!!!

Naman Ballok September  2012

ಏಕ್ ಕಣ್ ಆಸ್ತಾ. ತ್ಯಾ ಕಣಾಚಾ ಕೀ ದಾಕ್ಟೆ ಕಣ್ ಆಸ್ತಾತ್. ತಾಂಕಾಂ ಸಕ್ಡಾಂಕೀ ದ್ರವ್ಯ್ ರಾಸ್ (mass) ಆಸ್ತಾ. ಪುಣ್ ಫೋಟಾನ್ (photons) ಆನಿಂ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ (neutrons) ತಸಲ್ಯಾಂಕ್ ದ್ರವ್ಯ್ ರಾಸ್ ಚ್ ನಾ. ಪ್ರೊಟಾನಾಂಚಿ  (protons)  ಏಕಾಮೆಕಾ ಅಪ್ಟಾವ್ಣಿ ಜಾತಾನಾ , ಬೊಸಾನ್ (bosons) ಮ್ಹುಳ್ಳೆ ಥೊಡೆ ಕಣ್ ಉತ್ಪನ್ ಜಾತಾತ್..( ಹ್ಯಾ ಕಣಾಂಕ್ ಬೊಸಾನ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹುಣ್ತಾತ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ , ಹಾಚೊ ಆವಿಷ್ಕಾರಿ ಇಂಡಿಯಾನ್ ವಿಗ್ಯಾನಿ ಸತ್ಯೇಂದ್ರನಾತ್ ಭೋಸ್.) ಆಶೆಂ ಉತ್ಪನ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಕಣಾಂಕ್ ಯೀ ತ್ಯಾ ಪ್ರೊಟಾನಾಂ ಬರಿಚ್ ದ್ರವ್ಯ್ ರಾಸ್  ಆಸ್ತಾ. ತ್ಯಾ ಕಣಾಂಕ್ ದ್ರವ್ಯ್ ರಾಸ್ ಮೆಳ್ಳಿ ಜಾಲ್ಯಾ ರ್ ಯೀ ಕಶಿ ? ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ 45 ವರ್ಸಾಂ ಥಾವ್ನ್ ವಿಗ್ಯಾನಿಂಕ್ ಮಾಂಡೊ ಹುನ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೆಂ ಹೆಂ ಏಕ್ ಸವಾಲ್. ಥೊಡ್ಯಾ ಕಣಾಂಕ್ ದ್ರವ್ಯ್-ರಾಸ್ (mass) ಆಸಾ ಪುಣ್ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ನಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ? ಗೆಲ್ಯಾತ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡಾಚಾ ಸಾಟಾವ್ಯಾ ದಾಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ , ಪೀಟರ್ ಹಿಗ್ಸ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾ ಬೌತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿನ್ , ಆಮ್ಚಾ ನದ್ರೆಕ್ ಪಡನಾತ್ಲೆಂ ಆನ್ಯೇಕ್ ಕಣ್ ಆಸಾ. ತೆಂ ಬೊಸಾನ್ಸಾ ಸಂಗಿ ವಿಲೀನ್ ಜಾವ್ನ್ ದ್ರವ್ಯ್ ರಾಸ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತಾ ಮ್ಹುಣಾಲೊ. ತೆಂಚ್ ಹಿಗ್ಸ್ ಬೋಸಾನ್. ತಾಣೆಂ ತೆಂ ಸೈದ್ದಾಂತಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ನಿರೂಪಣ್ ಕೆಲ್ಯಾರೀ , ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ತೆಂ ಆನಿಕೀ ಮೆಳೊಂಕ್ ನಾ. ದೆಕುನ್ಂಚ್ ತಾಕಾ ‘ದೆವಾಚೆಂ ಕಣ್’ (God’s Particle)ಮ್ಹುಣ್ತಾತ್. ಪುಣ್ ಗೆಲೆತ್ಯಾ ಜುಲೈ ಚಾರ್ ತಾರಿಕೆರ್ Large Hadron Collider ರ್ ಪ್ರಯೋಗ್ ಕರ್ನ್ ಆಸ್ಚಾ Cern (European Organization for Nuclear Research) ವಿಗ್ಯಾನಿನಿಂ ಖುಶೆನ್ ಘೊಷಣ್ ಕೆಲೆಂ ... ! ತೆಂಚ್ "ದೆವಾಚೆಂ ಕಣ್’  ಮೆಳ್ಳಾಂ" ಮ್ಹುಣ್....


 ಹೆಂ ವಿಶ್ವ್ ಕಶೆಂ ರೂಪಿತ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹುಳ್ಳೊ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಹೆಂ ದೆವಾಚೆಂ ಕಣ್’  ಸೊಡಾಯ್ತಾ ಗೀ  ? ಹ್ಯಾ ಸವಾಲಾಕ್ ಜವಾಬ್ ಸೊದ್ತಾನಾ ಪಯ್ಲೆಂ ನದ್ರೆಕ್ ಯೆಂವ್ಚೆಂಚ್ ಭೂವಸ್ತ್ (matter). ಹ್ಯಾ matter ಯಾ ಭೂವಸ್ತ್ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿನಿ ಮಂಡೊ ಖರ್ಚಿಲೊ ಆಜ್-ಕಾಲ್ ನ್ಹಂಯ್. ಹೆಂಚ್ ಕಣ್-ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತಿರ್(particle physics). ಆಜ್ ಹ್ಯಾ ಕಣ್-ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತಿರಾ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಚಡಾವತ್ ಮಾಹೆತ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೆಳ್ಯಾರೀ ಆನಿಕೀ ಜಾಣಾಂ ಜಾಂವ್ಕ್ ಆಸ್ಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಸಬಾರ್ ಆಸಾತ್. ಹೆ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಉಗ್ಡಾಪಣ್ ಕರುಂಕ್ ತಿತ್ಲೆಂ ಸುಲಭ್ ನಾತ್ಲ್ಯಾರೀ, ವಿಗ್ಯಾನಿ ಮಾತ್ರ್ ಹಟ್ಟಾಕ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾ ಭರಿ ಸಂಸೋಧ್ ಕರ್ನ್ ಆಸಾತ್. ಹೆಂ ಭೂವಸ್ತ್ ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ ? ಆಮ್ಕಾ ದಿಸ್ಚೆಂ ಸಕ್ಕಡೀ ಭೂವಸ್ತ್ ಚ್.. ಹೆಂ ಭೂವಸ್ತ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮ್ ಕಣಾಂ ಥಾವ್ನ್ ರೂಪಿತ್ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹುಣ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡಾಂ ಆದಿಂಚ್ ಕಳಿತ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ. ದೀಸ್ ಯೆತಾ ಯೆತಾನಾ ಹ್ಯಾ ಕಣಾಂ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಚಡ್ ಚಡ್ ಮಾಹೆತ್ ಮೆಳ್ಳಿ. ಇತ್ಲೆಂ ಲ್ಹಾನ್ ಕಣ್ ಪ್ರೋಟಾನ್ , ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಆನಿಂ ನ್ಯೂಟ್ರಾನಾ ಥಾವ್ನ್ ರೂಪಿತ್ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹುಣ್ ಗೆಲೆತ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡಾಂತ್‌ಚ್ ಕಳ್‌ಲ್ಲೆಂ. ಪರತ್ ಹ್ಯಾ ಕಣಾಂ ಭಿತರ್ಲಿಂ ಕಣಾಂ ಕ್ವಾರ್ಕ್ಸ್, ಲೆಪ್ಪೆನ್ಸ್ ಆನಿಂ ಬೊಸಾನ್ಸ್ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಲ್ಯಾಂತ್ ಮ್ಹುಣ್ ಉಜ್ವಾಡಾಕ್ ಆಯ್ಲೆಂ. ಭೌತ್ ವಿಗ್ಯಾನಿಂ ಹ್ಯಾ ಕಣಚಾ ಚಡ್ ಚಡ್ ಗುಂಡ್ಯೆ ಭಿತರ್ ರಿಗ್ತನಾ ಚಡ್ ಚಡ್ ಮಿಸ್ತೆರ್ ದಿಸೊನ್ ಆಯ್ಲೆ. ಸೂಮಾರ್ ಶೆಂಬರ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಐನ್‌ಸ್ಟೈನಾನ್ ಏಕ್ ನವೊ ಮಹತ್ವಾಚೊ ಸಿದ್ದಾಂತ್ ಉಗ್ಡಾಪಣ್ ಕೆಲೊ. ತಾಣೆ ಮ್ಹುಳೆಂ ಭೂವಸ್ತುಕ್ ಆನಿಂ ಸಕ್ತೆಕ್ ಸಂಬಂಧ್ ಆಸಾ ಮ್ಹುಣ್. ತಾಚೆ ಪ್ರಕಾರ್ ಭೂವಸ್ತ್ ಆನಿ ಸಕತ್ ಏಕ್‌ಚ್. ತುಕಾ ಸಕ್ತೆ ಥಾವ್ನ್ ಭೂವಸ್ತ್ ಉಬ್ಜಾವ್ಯೇತ್ ಯಾ ಭೂವಸ್ತು ಥಾವ್ನ್ ಸಕತ್ ಉಬ್ಜಾವ್ಯೇತ್.  ಆಶೆಂ ಗೆಲೆತ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡಾಂತ್ ಹಜಾರೊಂ ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿಂಚಾ ಸಂಸೋಧ್ ಆನಿಂ ಸಿದ್ದಾಂತಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಭೂವಸ್ತುಚಾ ರಚನೆ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಮೂಳ್‌ಭೂತ್ ಮ್ಹುಣ್ಚೆ ತಸಲಿ ಮಾಹೆತ್ ಮೆಳ್ಳಿ. ಹ್ಯಾ ವಿಶ್ವಾಂತ್ ಕಸಲೆಂ ಪುರಾ ಆಸಾನೇ ತೆಂ ಬಾರಾ ಮೂಳ್‌ಭೂತ್ ಕಣಾಂ ಥಾವ್ನ್ ರೂಪಿತ್ ಜಾಲಾಂ ಆನಿಂ ಚಾರ್ ಮೂಳ್‌ಭೂತ್ ಸಕ್ತೆಚಾ ನಿಯಂತ್ರಣಾರ್ ಆಸಾ ಮ್ಹುಣ್ ಏಕ್ ಸಿದ್ದಾಂತ್ ಚಾಲ್ತೆಕ್ ಆಯ್ಲೊ. ತೊಚ್ Standard model of Physics . ಸಕ್ಡಾನಿಂ ಮಾನುನ್ ಘೆತ್‌ಲ್ಲೊ ಸರ್ವಾಚ್ ಸಿದ್ದಾಂತ್ ತೊ..!!

ಹೊ model of Physics ಕಣ್ ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತಿರಾಚೆ ಸಕ್ಕಡೀ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಸೊಡಾಯ್ತಾಗೀ ? ಭಿಲ್ಕುಲ್ ನಾ. ತುಕಾ ಹೊ Standard model ಸಮ್ಜಾಜೆ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಕಣ್ ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತಿರಾಚೆ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಗೂಂಡ್ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆಸಾಜೆ. ಹೊ Standard model ಕಣ್ ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತಿರಾಚೆ ಸಕ್ಕಡೀ ಕಾಣಿ ಸಾಂಗಿನಾ. ಮ್ಹುಳ್ಯಾತ್ ಥೊಡೆ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಆನಿಕೀ ಕಳಜೆ. ಥೊಡೆ ಸೈದ್ದಾಂತಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಪ್ರೊಫೆಸಿ ಕೆಲ್ಯಾರೀ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ರುಜು ಕರುಂಕ್ ಜಾವ್ನಾಂತ್ ..! ಪುಣ್ ಅತಾಂ ಹಿಗ್ಸ್ ಬೊಸಾನ್ ಮೆಳ್ಳಾಂ ಯಾ ಹಿಗ್ಸ್ ಬೊಸಾನಾ ಬರಿಚ್ ಆಸ್ಚೊ ಕಣ್ ಮೆಳ್ಳಾ. ವಿಗ್ಯಾನಿಂಕ್ ಆತಾಂ Standard model  ಪರಿಪೂರ್ಣ್ ಕರ್ನ್ , ವಿಶ್ವಚಾ ರಚನೆಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್ ವೆಗ್ಗಿಂಚ್ ಭಯ್ರ್ ಕಾಡಿಜೆ ಮ್ಹುಣ್ ತವಕ್.

ಪುಣ್ ಕಣ್-ಭೌತ್ ಶಾಸ್ತಿರಾಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್ ತಿತ್ಲೆ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಂಯ್. ಆಮ್ಕಾಂ ದಿಸ್ಚಾ ಆನಿಂ ಖಳಿತ್ ಆಸ್ಚೆಂ ವಿಶ್ವ್ ಹ್ಯಾಚ್ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಕಣಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಲಾಂ. ತೆಂ ಆಮಿ ನೆಣಾ. ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ಫಕತ್ 4% ವಿಶ್ವಚಾಕ್ ಕಣಾಂ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಮಾತ್ರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆಸ್ಚಿ. ಪುಣ್ ಬಾಕಿಚಾ ವಿಶ್ವಚಾ ಭಾಗಾಂತ್ ಥೊಡ್ಯೊಗುಪಿತ್ ಭೂವಸ್ತು ಆನಿಂ ಥೊಡ್ಯೊ ಸಕ್ತ್ಯೊ ಆಸಾತ್ ಮುಣ್ ಥೊಡ್ಯಾಂಚಿ ಪಾತ್ಯೆಣಿ. ಹೊ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಚೊ ತಿತ್ಲೊ ಸುಲಭ್ ನ್ಹಂಯ್..!!ಸಾಂಗಾತಾಚ್ Antimatter ವಿಶಿಂ ಆನಿಕೀ ಗೂಂಡ್ ಜಾವ್ನ್ ಸಮ್ಜಜೆ ಪಡ್ತಾ . ತೊ ಯೀ ಏಕ್ ಗೂಂಡ್ ಮಿಸ್ತೆರ್. Matter ಮ್ಹುಳ್ಯಾರ್ ಕಾಲೆಂ ಮ್ಹುಣ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಯೆದೊಳ್‌ಚ್ ಕಳಿತ್ ಆಸಾ. Bigbang ಜಾವ್ನ್ ಹೆಂ ವಿಶ್ವ್ ರೂಪಿತ್ ಜಾತಾನಾ ಸಮಾನ್ ಪ್ರಮಾಣಾರ್ matter ಆನಿಂ Antimatter ಉತ್ಪನ್ನ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಖಂಯ್. ಹೆಂ Antimatter ವಿರುದ್ಧ್ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಚಾರ್ಜಾಚೆಂ ಕಣ್. ಆಶೆಂ Bigbang ತೆದಾಳಾ, matter ಆನಿಂ Antimatter ಒಟ್ಟು ಮೆಳೊನ್ ಏಕಾಮೆಕಾ ಸಂಹಾರ್ ಕರುಂಕ್ ಲಾಗೊನ್ ಆಶೆಂ ಏಕ್ ವ್ಹಡ್ ಪ್ರಮಾಣಾಂತ್ ಸಕತ್ ಉಬ್ಜಾಲಿ. ಹ್ಯಾ ಸಂಹಾರಾ ದ್ವಾರಿಂ ಸಕ್ಕಡೀ Antimatter ನಾಸ್ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ಇಲ್ಲೆಶೆಂ matter ಉರ್‍ಲಾಂ. ತೆಂಚ್ ಆಮಿಂ ಜಿಯೆಂವ್ಚೊ ಹೊ ವಿಶ್ವ್ ಖಂಯ್ ..!! ಹ್ಯಾ Antimatter ಚೊ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಕಸೊ ಸೊಡೊಂವ್ಚೊ ..!!??

ಫ್ರಾನ್ಸಾಚಾ ಆನಿಂ ಸ್ವಿಜರ್ಲ್ಯಾಂಡಾಚಾ ಗಡಿರ್ , ಭೂಂಯ್ಚಾ ಶೆಂಭರ್ ಮೀಟರ್ ಪಂದಾ , 27 ಕಿ. ಮೀ ಲಾಂಬಾಯೆಚಾ ಸುರಂಗಾರ್ Large Hadron Collider ಪ್ರಯೋಗ್ ಅನಿಕೀ ಮುಖಾರುನ್ ಂಚ್ ಆಸಾ. ಅತಾಂ ಮೆಳ್ ಲ್ಲೊ ನವೊ ಕಣ್ ಹಿಗ್ಸ್ ಬೊಸಾನ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಯೀ ಪುರೊ ಯಾ ಇತರ್ ಕಣ್ ಯೀ ಜಾವ್ನ್ ಹ್ಯಾ ವಿಶ್ವ ಚಾ ರಚನಾಚಾ ಆನಿಂ ಮುಕ್ಲ್ಯಾ ಸಂಸೋಧಾಂಕ್ ಘುಂವ್ಡಾಯ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಯೀ ಪುರೊ.
CERN ವಿಗ್ಯಾನಿಂ ಭಾರಿ ಆಸಕ್ತೆನ್ ಹೆಂ ಕಾಮ್ ಮುಖಾರುನ್ ವರ್ನ್ಂಚ್ ಆಸಾತ್.... ಮುಖಾರ್ ಕಸ್ಲೆ ಪುರಾ ಮಿಸ್ತೆರ್ ಉಗ್ಡಾಪಣ್ ಜಾತಾತ್ ಮ್ಹುಣ್ ಪಳಯ್ಜೆ ....!